Quick Finans tarafından organize edilen Quick 2. El Oto Zirvesi’nde ikinci el otomobil sektörü ve piyasadaki mevcut sorunlar kapsamlı bir şekilde ele alındı. Zirvede en fazla ilgi gören konular arasında hasarlı araçlar yer aldı. Katılımcılar, her yıl yaklaşık 42 bin ağır hasarlı aracın trafikten çekildiğini ve bunun yaklaşık 40 bininin tekrar trafiğe kazandırıldığını ifade etti.
Her yıl trafikten çekilen 42 bin aracın büyük bir çoğunluğunun, çeşitli onarım süreçlerinden sonra yeniden kullanılabilir hale geldiği belirtiliyor. Quick 2. El Oto Zirvesi kapsamındaki 2. El Satış Kanalları ve Ekosistemi panelinde, sektörün önemli temsilcileri; Gülan Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Alp Gülen, İstanbul Motorlu Araçlar Derneği Başkan Yardımcısı Hasan Görkem Konu, Autorola Türkiye Genel Müdürü Oğuzhan Saygı, İsmail Çalmaz Otomotiv’den İsmail Çalmaz ve Cem Automotive Sahibi Cem Bilgiç görüşlerini paylaştı.
Her 1000 Kişiye Düşen Araç Sayısı 370
Panelde yapılan açıklamalara göre, Türkiye genelinde yaklaşık 31 milyon aracın bulunduğu belirtilmiştir. Bu araçların %51’ini binek otomobiller oluştururken, toplamda 16 milyon binek araç ve 4,7 milyon hafif ticari araç kayda geçmiştir. Sadece binek otomobiller baz alındığında, her 1000 kişiye düşen araç sayısı 188 ile 190 arasında değişmektedir. Hafif ticari araçlar da dahil edildiğinde ise bu oran 245’e çıkmaktadır. Tüm araç tipleri bir arada değerlendirildiğinde, her 1000 kişiye düşen toplam araç sayısının 370 olduğu ifade edilmiştir. Katılımcılar, bu oranın Avrupa ülkeleri arasında en düşük seviyede olduğunu vurgulamıştır.
Ayrıca, Türkiye’deki ikinci el araç piyasasına da dikkat çekilmiştir:
“1 milyon 232 bin adet sıfır araç satışının yaklaşık 7 katı kadar bir ikinci el araç pazarı bulunmaktadır. İngiltere’de sıfır araç satışları 2 milyon civarında olup, burada ikinci el araç pazarı sıfır araç satışlarının 4 katıdır. Almanya ve Fransa gibi ülkelerde ise sıfır araçların 2 ila 3 katı arasında ikinci el araç pazarının varlığı söz konusudur. Bu durum, Türkiye’de ikinci el araç pazarının oldukça büyük bir potansiyele sahip olduğuna işaret etmektedir.”
40 Bin Araç Tamir Süreçleri ve Belirsizlikler
Panelde, ağır hasarlı araçların durumu en çok tartışılan konulardan biri oldu. Katılımcılar, Türkiye’de her yıl yaklaşık 42 bin ağır hasarlı aracın trafikten çekildiğini belirtti. Ancak dikkat çeken nokta, bu araçların büyük bir kısmının ne şekilde tamir edilip trafiğe geri döndüğü konusunda ciddi bir belirsizlik olmasıdır.
“Ama geri dönüşüm merkezlerine giden, bertaraf edilen araç sayısı 2000; geri kalan 40 bininde nasıl tamir edilip, nasıl trafiğe çıktığıyla ilgili belirsizlik var. Ön kaputu değişmiş araçta airbagler patlamış korkusunun yaşanması bu yaşadığımız stresin bir sebebi.”
Katılımcılar ayrıca gördükleri olumsuz örneklere de dikkat çekti. Airbaglerin bulunduğu yerlerin kağıtlarla doldurulduğu durumlara tanıklık ettiklerini ifade ettiler. Örnek olarak bir aracın televizyon haberlerinde “araç ortadan ikiye ayrıldı” şeklinde gösterildiğini, ancak o aracın aslında kaynakla birleştirilip yeniden trafiğe çıkarıldığını belirttiler. Ayrıca, şu çelişkiye vurgu yaptılar:
| Durum | Açıklama |
|---|---|
| Camı çatlak, farı kırık araç | Muayeneden geçirmiyoruz |
| Airbagı olmayan veya farklı işlemlerden geçmiş araç | Sigorta şirketleri tarafından satışa sunuluyor ve denetim olmaksızın trafiğe çıkıyor |
Sigorta şirketlerinin, muayene aşamasından geçmeyen ancak önemli güvenlik donanımı eksik ya da tamir geçmişi şüpheli olan araçları piyasaya sürdüğü, bu araçların sonrasında nasıl tamir edildiğinin ve güvenlik standartlarının takip edilmediği vurgulandı. Bu durum, trafikte güvenliği doğrudan tehdit eden önemli bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Türkiye’de her yıl kaç ağır hasarlı araç trafikten çekiliyor ve kaç tanesi tekrar trafiğe çıkıyor?
Her yıl Türkiye’de 42 bin ağır hasarlı araç trafikten çekiliyor ve bunlardan 40 bini yeniden trafiğe çıkıyor.
Türkiye’de 1000 kişiye düşen araç sayısı nedir ve bu oran Avrupa ile nasıl karşılaştırılır?
Türkiye’de 1000 kişiye düşen binek araç sayısı 188-190, hafif ticari araçlar da dahil edildiğinde 245, tüm araç grupları hesaba katıldığında ise 370’tir. Bu oran Avrupa’nın en düşük araç sahipliği oranı olarak belirtiliyor.
İkinci el araç pazarı ile sıfır araç pazarının durumu nedir?
Türkiye’de ikinci el araç pazarı, sıfır araç pazarının yaklaşık 7 katıdır. Örneğin İngiltere’de ikinci el pazar 4 katı, Almanya ve Fransa’da ise 2-3 katı büyüklüğündedir. Bu durum ikinci el pazarının büyük olduğunu gösteriyor.
Hasarlı araçların tamiri ve trafiğe dönüşü hakkında neler söyleniyor?
Panelde, 42 bin ağır hasarlı araçtan sadece 2000’inin geri dönüşüm merkezlerine gittiği; geri kalan 40 bin aracın nasıl tamir edilip trafiğe çıktığının belirsiz olduğu vurgulanıyor. Özellikle airbagler gibi güvenlik donanımlarının yerinin kağıtla doldurulduğu, kötü şekilde tamir edilen araçların muayeneden geçmeden sigorta şirketleri tarafından satıldığı ve tekrar trafiğe çıkarıldığı ifade ediliyor.
